W niektórych sytuacjach, jeżeli zostałeś zatrzymany za jazdę po alkoholu, możesz zostać skazany przez sąd bez rozprawy i bez swojej obecności. Jest to możliwe gdyż, zgodnie z Kodeksem postępowania karnego (k.p.k), sąd może w niektórych wypadkach wydać tzw. wyrok nakazowy. Z artykułu dowiesz się kiedy jest to możliwe i jak się odwołać od takiego wyroku.
Co grozi za jazdę pod wpływem alkoholu?
Jazda po alkoholu może być przestępstwem lub wykroczeniem – w zależności od stanu upojenia. Jeżeli zawartość alkoholu we krwi wynosi od 0,2 do 0,5 promila (tj. od 0,1 do 0,25 mg alkoholu w wydychanym powietrzu) jest to tzw. „stan po spożyciu alkoholu”. Prowadzenie pojazdu mechanicznego traktowane jest wtedy wykroczenie, które karane jest:
- grzywną od 50 zł do 5000 zł ;
- karą aresztu od 5 do 30 dni;
- zakazem prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat;
- 10 punktami karnymi.
Prowadzenie auta w stanie nietrzeźwości (czyli jeżeli zawartość wynosi powyżej 0,5 promila alkoholu we krwi lub więcej niż 0,25 mg alkoholu w wydychanym powietrzu) jest przestępstwem za które grozi:
- ograniczenie wolności od miesiąca do 2 lat lub pozbawienie wolności do lat 2;
- świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej od 5 000 zł do 60 000 zł;
- odebranie prawa jazdy na okres od 3 lat do 15 lat;
- 10 punktów karnych;
Kliknij po więcej informacji TUTAJ.
Wyrok nakazowy – co to jest?
Zgodnie z Kodeksem Postępowania Karnego, zarówno w sprawie o przestępstwo jak i wykrocznie, sąd może wydać tzw. wyrok nakazowy. Wyrok nakazowy jest wydany bez konieczności przeprowadzenia rozprawy i bez udziału stron. Oznacza to, że sąd orzeka bez obecności oskarżonego i oskarżyciela,
Zgodnie z art. 500 k.p.k, „w sprawach, w których prowadzono dochodzenie, uznając na podstawie zebranego w postępowaniu przygotowawczym materiału, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, sąd może w wypadkach pozwalających na orzeczenie kary ograniczenia wolności lub grzywny wydać wyrok nakazowy”.
Oznacza to, że sąd może wydać wyrok nakazowy tylko jeżeli zostaną łącznie spełnione następujące przesłanki:
- W sprawie prowadzono dochodzenie. Nie można wydać wyroku nakazowego w stosunku do spraw, w których toczyło się śledztwo.
- Sąd stwierdzi, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne.
- Sąd uzna, że w danym przypadku nie ma konieczności orzeczenia kary pozbawienia wolności – sąd może to więc zrobić zawsze w sprawie o wykroczenie za jazdę w „stanie po spożyciu alkoholu”. Może to również zrobić, jeżeli jesteśmy oskarżeni o przestępstwo, ale może wtedy orzec najwyżej karę ograniczenia wolności.
- Ponadto, sąd może wydać wyrok nakazowy tylko, jeżeli na podstawie zebranych dowodów okoliczności czynu i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości (por. art. 500 § 3 k.p.k.).
Wyrok nakazowy wraz z odpisem aktu oskarżenia zostaje wysłany oskarżonemu. Jest tam napisane za co został oskarżony i jaka kara została na niego nałożona. Powinno się tam również znajdować pouczenie o prawie wniesienia sprzeciwu, sposobie jego wniesienia, terminie, w jakim należy to zrobić oraz skutkach niewniesienia sprzeciwu.
Sąd w wyroku nakazowym, oprócz kary ograniczenia wolności i grzywny, może również orzec środki karne, w tym np. zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych.
Jak wnieść sprzeciw od wyroku nakazowego?
Sprzeciw od wyroku nakazowego należy wnieść w ciągu 7 dni od otrzymania wyroku nakazowego. Termin też jest bardzo ważny, gdyż po jego upływie wyrok nakazowy staje się prawomocny! Zaskarżyć go może jedynie w trybie nadzwyczajnym, czyli przez wznowienie postepowania lub w wyniku kasacji złożonej przez Rzecznik Praw Obywatelskich lub Prokuratora Generalnego
W przypadku jeżeli przekroczysz termin wniesienia sprzeciwu, istnieje jedynie możliwość złożenia wniosku o przywrócenie terminu. Zgodnie z art. 126 k.p.k., jeżeli niezachowanie terminu nastąpiło z przyczyn od strony niezależnych, można w terminie 7 dni od ustania przeszkody (jest to termin nieprzekraczalny), złożyć wniosek o przywrócenie terminu, dopełniając jednocześnie czynności, która miała być w terminie wykonana. Innymi słowy, wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu, musimy złożyć również sam sprzeciw. Wniosek o przywrócenie terminu składamy do sądu, który wydał wyrok nakazowy. Na postanowienie o odmowie przywrócenia terminu, przysługuje zażalenie do sadu okręgowego.
Sprzeciw od wyroku nakazowego powinien zawierać (por. art. 427 k.p.k.):
- oznaczenie sądu, do którego jest kierowany;
- oznaczenie sprawy, której środek zaskarżenia dotyczy (sygnatura sprawy);
- Twoje dane (imię, nazwisko, adres zamieszkania);
- wskazanie zaskarżonego rozstrzygnięcia;
- podanie, czego się domagasz;
- ewentualnie – wskazanie nowych faktów lub dowodów;
- datę i Twój podpis.
Z pisma sprzeciwu musi wynikać, że nie zgadzasz się z wyrokiem. Sprzeciw nie musi zawierać uzasadniania, ani żadnych zarzutów. Sprzeciw wnosi się do sądu II instancji. Nie mniej jednak, należy złożyć go do sądu, który wydał zaskarżone przez Ciebie orzeczenie (por. art. 428 k.p.k.).
Sprzeciw może być cofnięty w każdej chwili, aż do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej.
Skutki wniesienia sprzeciwu od wyroku nakazowego
W przypadku wniesienia sprzeciwu wyrok nakazowy traci moc. Sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych, czyli na rozprawie. Sąd rozpoznający sprawę po wniesieniu sprzeciwu nie jest związany treścią wyroku nakazowego, który utracił moc. Orzekać w Twojej sprawie będzie już inny sędzia, a Ty zostaniesz wezwany na rozprawę.
Bibliografia:
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555)
- G. Artymiak, M. Rogalski (red.), Proces karny. Część szczególna, Wyd. Wolters Kluwers, Warszawa 2012, s. 280 – 287.
- K. Dudka (red.), Postępowania szczególne i odrębne w procesie karnym, Wydawnictwo Wolters Kluwers, Warszawa 2012, s. 66 – 86.
- Jan Grajewski, Przebieg procesu karnego, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2012, 440 – 447.