Policja niejednokrotnie nadużywa swojego uprawnienia do kontrolowania stanu trzeźwości kierowców. Często przeprowadza badania niefachowo i z pominięciem odpowiedniej podstawy prawnej. Warto zatem znać swoje prawa oraz obowiązki przedstawicieli kontrolujących nas organów. Czy zawsze musimy poddać się badaniu alkomatem? Wcale nie. Czy mamy jakąś alternatywę? Oczywiście.

Podstawa prawna kontroli

Generalną podstawą do przeprowadzenia kontroli drogowej jest ustawa z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1260, z późn. zm.). Zgodnie z tymi przepisami czuwanie nad bezpieczeństwem i porządkiem ruchu na drogach, kierowanie ruchem i jego kontrolowanie należą do zadań Policji. W związku z wykonywaniem wyżej wymienionych czynności Policja ma prawo między innymi do: legitymowania uczestnika ruchu i wydawania mu wiążących poleceń co do sposobu korzystania z drogi lub używania pojazdu, sprawdzania wymaganych dokumentów, weryfikacji danych o pojeździe, żądania okazania dokumentu potwierdzającego prawo do używania pojazdu, sprawdzania stanu technicznego pojazdu, a także żądania poddania się przez kierującego pojazdem lub przez inną osobę, w stosunku do której zachodzi uzasadnione podejrzenie, że mogła kierować pojazdem, badania w celu ustalenia zawartości w organizmie alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.

Metody badania zawartości alkoholu w organizmie

Najbardziej popularną metodą badania zawartości alkoholu w organizmie jest badanie alkomatem. Prawidłowo przeprowadzone badanie powinno być zgodne z: zarządzeniem Komendanta Głównego Policji nr 496 z 25 maja 2004 r. w sprawie badań na zawartość w organizmie alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu z uwzględnieniem późniejszych zmian, zasadami przeprowadzania pomiarów stężenia alkoholu oraz opiniowania w sprawach trzeźwości wydanymi przez Instytut Ekspertyz Sądowych w Krakowie, zatwierdzonymi 26 listopada 2004 r. przez Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii, instrukcją obsługi producenta alkomatu, a przede wszystkim rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 11 grudnia 2015 r. w sprawie badań na zwartość alkoholu w organizmie (Dz. U. z 2015 r. poz. 2153). Nie musimy jednak zgadzać się na tę metodę. Przepisy nie dają policjantom prawa do wskazania sposobu przeprowadzenia badania. Możemy zatem poprosić o zrobienie badania krwi. De facto to badanie daje najdokładniejszy wynik.

Przeczytaj na temat wiarygodności badań podręcznym alkomatem.

Procedura przy badaniu krwi

Badanie krwi zostało uregulowane w przepisach ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r. poz. 487, z późn. zm.). W oparciu o art. 47 tej ustawy zabiegu pobrania krwi dokonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe. W praktyce zatem, Policja zabierze nas do szpitala, gdzie zostanie nam pobrana krew przez dyżurującą aktualnie pielęgniarkę. Przepisy ustawy precyzuje natomiast, wspomniane wcześniej, rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie badań na zawartość alkoholu w organizmie. Badanie krwi pobranej z żyły osoby badanej polega na przeprowadzeniu co najmniej dwóch analiz laboratoryjnych krwi: metodą chromatografii gazowej z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym i metodą spektrofotometryczną z użyciem dehydrogenazy alkoholowej (metodą enzymatyczną), albo metodą chromatografii gazowej z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym przy użyciu dwóch różnych warunków analitycznych. Krew do badania pobiera się do dwóch probówek, w objętości co najmniej 5 cm3 do każdej z nich. Co istotne, do pobrania krwi używa się wyłącznie sprzętu jednorazowego użytku, do probówek nie wolno dodawać jakichkolwiek substancji (poza środkami zapobiegającymi krzepnięciu i rozkładowi krwi umieszczonymi w każdej probówce przez producenta), do dezynfekcji skóry używa się środków odkażających niezawierających alkoholu. Z czynności pobrania krwi sporządza się protokół, zawierający między innymi dane osoby badanej – jej nazwisko, imię, PESEL, wiek, płeć, wzrost, masę ciała, a także dane osób i instytucji przeprowadzających badanie.

Natomiast w przypadku gdy alkohol został wykryty w wydmuchiwanym powietrzu lub przy badaniu krwi – warto zapoznać się z tym poradnikiem.

Policja niejednokrotnie nadużywa swojego uprawnienia do kontrolowania stanu trzeźwości kierowców. Często przeprowadza badania niefachowo i z pominięciem odpowiedniej podstawy prawnej. Warto zatem znać swoje prawa oraz obowiązki przedstawicieli kontrolujących nas organów. Czy zawsze musimy poddać się badaniu alkomatem? Wcale nie. Czy mamy jakąś alternatywę? Oczywiście.

Jak powinno wyglądać prawidłowe badanie alkomatem?

Każdy kierowca, który znajdzie się w sytuacji zatrzymania przez Policję i konieczności poddania się w związku z tym badaniu alkomatem, powinien znać swoje prawa. Policjanci bowiem nie zawsze przestrzegają wszystkich reguł, związanych z używaniem takiego sprzętu, jak alkomat, przez co zdarza się, że urządzenie to pokazuje błędne wyniki.

[gch_baner_contakt]

Nasza kancelaria posiada wieloletnie doświadczenie oparte na tysiącach spraw, które były prowadzone przez naszych adwokatów.

Wymagany sprzęt

Policja może przeprowadzić badanie tylko przy użyciu ściśle określonego sprzętu – działającego na podstawie pomiaru spektrfotometrycznego w podczerwieni, działającego na zasadzie elektrodowego utleniania alkoholu, wyposażonego w detektor półprzewodnikowy.

Czas badania

Badania urządzeniami elektronicznymi nie należy przeprowadzać przed upływem 15 minut od chwili zakończenia spożywania alkoholu lub palenia tytoniu przez badanego. W praktyce wygląda to tak, że policjant, zatrzymując nas, najczęściej odczekuje te wymagane 15 minut, by mieć pewność, że ewentualna, wskazana zawartość alkoholu nie wynika chociażby z palenia tytoniu, które nie jest nielegalne. W międzyczasie funkcjonariusz sprawdzi nasze dokumenty i przygotuje sprzęt.

Obligatoryjny protokół

Policjant ma obowiązek sporządzenia protokołu badania w pięciu przypadkach: gdy kierujący pojazdem uczestniczył w wypadku drogowym, w którym jest zabity lub ranny; istnieje podejrzenie popełnienia przestępstwa przez badanego; uzyskany wynik wskazuje, że badana osoba znajduje się co najmniej w stanie po użyciu alkoholu, ale w danej sprawie będzie prowadzone dalsze postępowanie; żąda tego osoba badana, o czym należy ją pouczyć.
Zobacz również czy wyniki badania trzeźwości podręcznym alkomatem są wiarygodnym dowodem w sprawie karnej? Przeczytaj Więcej…