Straciłem prawo jazdy za alkohol – czy muszę na nowo robić prawo jazdy?
Jazda pod wpływem alkoholu stanowi wykroczenie lub przestępstwo, w zależności od poziomu tej substancji we krwi i w wydychanym powietrzu. W zależności od kwalifikacji tego czynu oraz okoliczności zdarzenia, przepisy polskiego prawa nakładają na sprawcę określone kary. Jedną z konsekwencji jazdy na „podwójnym gazie” jest zatrzymanie oraz utrata prawa jazdy. W jaki sposób odróżnić obie instytucje? Jak odzyskać prawo jazdy? O tym kilka słów poniżej.
Odpowiedzialność za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu – możliwe kary
Wysokość kary zależy od ilości spożytego alkoholu, a ściślej mówiąc kwalifikacji jako stan po spożyciu alkoholu lub stan nietrzeźwości. Pierwsza sytuacja będzie wiązała się z odpowiedzialnością na podstawie przepisów Kodeksu wykroczeń, a druga na podstawie Kodeksu karnego. W oparciu o Kodeks wykroczeń sprawcy czynu grozi kara aresztu (od 5 do 30 dni) albo grzywny nie niższej niż 50 zł (maksymalnie 5.000 zł). Dodatkowo zostanie orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów (na okres od 6 miesięcy do 3 lat). Z kolei przepisy Kodeksu karnego wskazują, że „kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.” Jeżeli natomiast sprawca był wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. W tym przypadku również zostanie orzeczony dodatkowo zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów lub pojazdów konkretnego rodzaju na okres od 3 do 15 lat.
Utrata a zatrzymanie prawa jazdy
Najważniejsze, aby rozróżniać pojęcia – zatrzymania oraz utraty prawa jazdy. Nie są one bowiem jednoznaczne. O pierwszej sytuacji mówimy wtedy, gdy następuje faktyczna czynność odebrania kierowcy dokumentu, uprawniającego go do kierowania pojazdami mechanicznymi. Dokonuje tego Policja, podczas przeprowadzanej kontroli. Następnie dokument zostaje przesłany do właściwego starostwa i tam „czeka” na rozstrzygnięcie sprawy przed sądem. Z kolei o utracie prawa jazdy mówimy wtedy, gdy kierowca całkowicie traci uprawnienia do kierowania pojazdami (wszystkimi lub określonego rodzaju). Utrata prawa jazdy może nastąpić na ściśle określony czas lub dożywotnio. Orzeka o tym sąd. Kiedy traci się prawo jazdy? Wtedy, gdy sąd wyda wyrok, stwierdzający zakaz prowadzenia pojazdów na okres powyżej roku. Po upływie orzeczonego terminu skazany będzie musiał po raz kolejny przystąpić do egzaminu na prawo jazdy, żeby odzyskać utracone uprawnienie.
Odzyskanie dokumentu przy zatrzymaniu prawa
Zatrzymanie nie powoduje całkowitej utraty uprawnień, dlatego jego odzyskanie nie jest szczególnie trudne. Można się o nie ubiegać w dniu następnym po ostatnim dniu, w którym upływa kara. Należy dostarczyć stosowne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami lub orzeczenie psychologiczne, o ile taki obowiązek został nałożony na ukaranego. Wniosek powinien zawierać stosowne załączniki: zdjęcie, dowód uiszczenia odpowiedniej opłaty, ewentualnie pełnomocnictwo (jeżeli załatwiamy sprawę przez osobę trzecią). Jeżeli zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych został orzeczony na okres nieprzekraczający jednego roku, zwrot dokumentu nastąpi w dniu złożenia wniosku.
Odzyskanie dokumentu przy utracie
Jeżeli zakaz prowadzenia pojazdów (wszystkich lub określonego rodzaju) został wydany na okres przekraczający rok, odzyskanie dokumentu prawa jazdy jest nieco trudniejsze. Co do zasady podejmowane przez skazanego czynności pokrywają się z tymi, których dokonuje przy zatrzymaniu dokumentu. Te zabiegi muszą być jednak uzupełnione o jeden element – zdanie egzaminu. Jest on jednak nieco inny od standardowego egzaminu na prawo jazdy. Najpierw musi zostać wydany tzw. profil kandydata na kierowcę – zajmuje to dwa dni. Stanowi on pewnego rodzaju skierowanie na egzamin. Po pozytywnym przejściu testu, dokument zostaje wydany w ciągu jednego dnia.