Jazda pod wpływem alkoholu, a ponowny egzamin na prawo jazdy po alkoholu. Jak wygląda odzyskanie prawa jazdy po alkoholu? Jak odzyskać prawo jazdy zabrane na 3 lata?  Poznaj całą procedurę.

Jazda pod wpływem alkoholu stanowi wykroczenie lub przestępstwo. Zależy to od poziomu tej substancji we krwi i w wydychanym powietrzu. W zależności od kwalifikacji tego czynu oraz okoliczności zdarzenia, przepisy polskiego prawa nakładają na sprawcę określone kary. Jedną z konsekwencji jazdy na „podwójnym gazie” jest zatrzymanie oraz utrata prawa jazdy. W jaki sposób odróżnić obie instytucje? Jak odzyskać prawo jazdy? Czy ponowny egzamin na prawo jazdy po alkoholu jest konieczny? O tym kilka słów poniżej.

Odpowiedzialność za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu – możliwe kary

Możliwość dopuszczenia na ponowny egzamin na prawo jazdy po alkoholu zależy od wysokości kary na nas nałożonej. Ta zaś zależy od ilości spożytego alkoholu, a ściślej mówiąc kwalifikacji jako stan po spożyciu alkoholu lub stan nietrzeźwości.  Jeżeli zawartość alkoholu we krwi wynosi od 0,2 do 0,5 promila (czyli od 0,1 do 0,25 mg alkoholu w wydychanym powietrzu) wtedy zachodzi tzw. „stan po spożyciu alkoholu”. Stan nietrzeźwości jest wtedy, gdy zawartość alkoholu wynosi powyżej 0,5 promila we krwi lub więcej niż 0,25 mg alkoholu w wydychanym powietrzu. Pierwsza sytuacja będzie wiązała się z odpowiedzialnością na podstawie przepisów Kodeksu wykroczeń, a druga na podstawie Kodeksu karnego. Od tego zależy zaś rodzaj oraz wysokość kar, jakie grożą za prowadzenie pojazdu mechanicznego pod wpływem alkoholu.

W oparciu o Kodeks wykroczeń, sprawcy czynu grozi kara aresztu (od 5 do 30 dni) albo grzywny nie niższej niż 50 zł (maksymalnie 5.000 zł). Dodatkowo, zostanie orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat. Z kolei przepisy Kodeksu karnego wskazują, że „kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.” Sąd orzeknie również zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych  na okres od 3 do 15 lat. Dodatkowo, w stosunku do takiej osoby, orzeczone zostanie świadczenie pieniężne w kwocie od 5 000 zł do 60 000 zł. W obydwu przypadkach, na mocy przepisów Kodeksu drogowego, nietrzeźwy kierowca otrzyma 10 punktów karnych.

Kodeks karny wskazuje również na przypadki, w których kara przewidziana w wyżej wymienionych przepisach, zostanie zaostrzona. Przykładowo, jeżeli sprawca był wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. W tym przypadku również zostanie orzeczony dodatkowo zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów lub pojazdów konkretnego rodzaju na okres od 3 do 15 lat. 12 lat pozbawienia wolności grozi w zaś w przypadku, gdy kierowca doprowadzi do wypadku, w którym inna osoba dozna uszczerbku na zdrowiu lub poniesie śmierć. Sąd może orzec wówczas o dożywotnim odebraniu prawa jazdy.

Więcej o takim przypadku można przeczytać w tym artykule.

Nasza kancelaria posiada wieloletnie doświadczenie oparte na tysiącach spraw, które były prowadzone przez naszych adwokatów.

Utrata a zatrzymanie prawa jazdy

Najważniejsze, aby rozróżniać pojęcia – zatrzymania oraz utraty prawa jazdy. Nie są one bowiem jednoznaczne. O pierwszej sytuacji mówimy wtedy, gdy następuje faktyczna czynność odebrania kierowcy dokumentu, uprawniającego go do kierowania pojazdami mechanicznymi. Dokonuje tego Policja, podczas przeprowadzanej kontroli. Następnie, dokument zostaje przesłany do właściwego starostwa, sądu lub prokuratora (w zależności m. in. od tego, czy doszło do przestępstwa czy wykroczenia) i tam „czeka” na rozstrzygnięcie sprawy przed sądem. Policjant, mający uzasadnione podejrzenie, że kierowca prowadził pojazd mechaniczny po spożyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości, ma prawny obowiązek zatrzymania prawa jazdy. Wcześniej, funkcjonariusz Policji, za pomocą alkomatu, przeprowadzi badanie zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu. Może on również, w określonych prawem przypadkach, zawieźć kierowcę do szpitala, gdzie zbadana zostanie zawartość alkoholu we krwi.

Warto wiedzieć, że sami mamy prawo zażądać badania krwi, jeżeli uważamy, że wynik badania alkomatem jest nieprawidłowy. Niemniej jednak, takiego badania żądajmy jedynie, gdy jesteśmy „pewni wyniku”. Badania z krwi, zwykle pokazują większe stężenie alkoholu aniżeli alkomat! Policjant, zabierając nam prawo jazdy, wyda odpowiednie pokwitowanie. Nie uprawnia ono jednak do prowadzenia pojazdów mechanicznych.  Fakt zatrzymania prawa jazdy nie jest jednak  równoznaczny z utratą lub cofnięciem uprawnień do kierowania pojazdami. Nie oznacza to jednak tego, że możemy nadal prowadzić pojazdy. Zgodnie bowiem z art. 104a Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, uprawnienie do prowadzenia pojazdów mechanicznych w przypadku jazdy po alkoholu, „ulegają zawieszeniu na okres od dnia zatrzymania dokumentu przez uprawniony organ do dnia wydania postanowienia o zatrzymaniu prawa jazdy”

Z kolei o utracie prawa jazdy za alkohol mówimy wtedy, gdy kierowca całkowicie traci uprawnienia do kierowania pojazdami (wszystkimi lub określonego rodzaju). Utrata prawa jazdy za jazdę po pijanemu może nastąpić na ściśle określony czas lub dożywotnio. Orzeka o tym sąd. Kiedy traci się prawo jazdy? Wtedy, gdy sąd wyda wyrok, stwierdzający zakaz prowadzenia pojazdów na okres powyżej roku. Po upływie orzeczonego terminu, skazany będzie musiał po raz kolejny przystąpić do egzaminu na prawo jazdy, żeby odzyskać utracone uprawnienie.

Jazda samochodem bez uprawnień – co za to grozi?

Prowadzenie pojazdów w przypadku gdy sąd orzekł zakaz prowadzenia pojazdów stanowi przestępstwo, za które grozi kara od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Do tego, sąd orzeka wtedy wówczas prowadzenia pojazdów od 1 roku do 15 lat.

Kiedy trzeba zdawać egzamin za zabrane prawo jazdy?

A zatem czy ponowny egzamin na prawo jazdy po alkoholu jest konieczny? Egzaminu państwowego po zabraniu prawa jazdy za alkoholu nie trzeba zdawać, jeżeli sąd orzeknie utratę prawa jazdy na mniej niż rok. Jeżeli zakaz prowadzenia pojazdów (wszystkich lub określonego rodzaju) został wydany na okres przekraczający rok, odzyskanie dokumentu prawa jazdy jest trudniejsze. Co do zasady, podejmowane przez skazanego czynności pokrywają się z tymi, których dokonuje przy zatrzymaniu dokumentu. Te zabiegi muszą być jednak uzupełnione o jeden element – zdanie egzaminu. Jest on jednak nieco inny od standardowego egzaminu na prawo jazdy. Najpierw musi zostać wydany tzw. profil kandydata na kierowcę – zajmuje to dwa dni. Stanowi on pewnego rodzaju skierowanie na egzamin. Aby go uzyskać, należy pozytywnie przejść badania psychotechniczne.

Na takie badanie należy zgłosić się w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia decyzji o skierowaniu na takie badanie. Po pozytywnym przejściu testu, dokument zostaje wydany w ciągu jednego dnia. Bardzo ważną jednak informacją jest to, że kierowcy, którzy posiadają prawo jazdy w kilku kategoriach, aby móc odzyskać dotychczasowe uprawnienia do prowadzenia różnych pojazdów, będą musieli zdać kilka egzaminów (na każdą kategorię osobno). Kierowcy, po zabraniu im prawa jazdy muszą zdać zarówno teoretyczną jak i praktyczną część egzaminu. Skazani,  którzy chcą odzyskać utracone prawo jazdy, muszą zapłacić zarówno za badania lekarskie jak i za egzamin państwowy na prawo jazdy. Nie jest jednak koniecznie zaliczenie całego kursu na prawo jazdy.

Jak uniknąć zdawania ponownego egzaminu na prawo jazdy?

Tak naprawdę, jeżeli zostaniemy „złapani” za jazdę pod wpływem alkoholu, istnieją tylko dwie możliwości żeby uniknąć ponownego zdawania egzaminu, Jak już było wspomniane wcześniej, egzaminu państwowego po zabraniu prawa jazdy za alkoholu nie trzeba zdawać, jeżeli sąd orzeknie utratę prawa jazdy na mniej niż rok. W przypadku wykroczenia jest to możliwe, gdyż za jazdę w „stanie po spożyciu alkoholu” sąd może zakazać prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat. Jednak, jeżeli jesteśmy sądzeni za przestępstwo, takiej możliwości już nie ma. W tym wypadku, sąd musi orzec utratę prawa jazdy na minimum 3 lata. Jedyną możliwością jest wtedy staranie się o warunkowe umorzenie postępowania karnego. Wtedy, sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres krótszy niż rok, a nawet odstąpić od orzekania takiego zakazu.

Zobacz też jak odzyskać prawo jazdy.

Czy po odebraniu prawa jazdy, mogę jeździć motorowerem lub skuterem?

To zależy od tego, co dokładnie orzeknie sąd. Jeżeli sąd orzeknie zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, to wtedy nie można będzie jeździć ani motorowerem ani skuterem (które przez doktrynę prawa uznany jest za rodzaj motoroweru). Bez znaczenia będzie to, jaką pojemność ma silnik takiego pojazdu. Inaczej sytuacja będzie wyglądać w sytuacji, gdy sąd orzeknie zakaz prowadzenia pojazdów samochodowych. Motorower nie jest pojazdem samochodowym, dlatego w tym wypadku będzie można się nim poruszać podczas trwania kary.

Bibliografia:

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. (Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553)
Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz.U. 1971 nr 12 poz. 114)
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 1997 nr 98 poz. 602)
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. 1997 nr 90 poz. 557)
W. Wróbel, A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II, Komentarz do art. 117-211a, Wydawnictwo Wolters Kluwers Polska, Warszawa 2017, s. 512 – 519
K. Postulski, Kodeks Karny wykonawczy. Komentarz, Wydawnictwo Wolters Kluwers Polska, Warszawa 2017, s. 867 – 890